เมืองไทย มีศาสตราจารย์ใหม่ เพิ่มขึ้นปีละกี่คน?

เคยสงสัยไหมว่า ในหนึ่งปี ประเทศไทยมี “ศาสตราจารย์” เพิ่มขึ้นกี่คน?

คนทั่วไปอาจคิดว่า คงมีไม่น้อย เพราะมหาวิทยาลัยก็มีเป็นร้อย อาจารย์ก็มีเป็นหมื่น

แต่ถ้าคุณรู้จำนวนจริง…คุณอาจต้องอึ้ง เพราะแม้ประเทศไทยจะมีอาจารย์มหาวิทยาลัยนับหมื่นคน แต่ “ศาสตราจารย์ใหม่” ที่ได้รับโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งในแต่ละปี กลับมีเพียงไม่ถึง 100 คน

ยิ่งไปกว่านั้น หากนับเฉพาะ “ผู้ช่วยศาสตราจารย์” และ “รองศาสตราจารย์” ที่ได้รับตำแหน่งใหม่ในแต่ละปี ก็ยังถือว่าน้อยมากเมื่อเทียบกับจำนวนนักวิชาการที่รอคอยการเติบโต

ระบบ “เติบโต” ที่ไม่ได้โตง่าย ๆ

ในสายอาชีพอื่น ๆ เราอาจเห็นเส้นทางที่ชัดเจน เช่น พนักงาน → ผู้จัดการ → ผู้บริหาร

แต่วิชาชีพ “อาจารย์มหาวิทยาลัย” กลับมีกระบวนการเลื่อนตำแหน่งที่ ซับซ้อน และ เข้มข้น กว่ามาก

ไม่ใช่แค่ทำงานนาน หรืออายุงานถึง แต่ต้อง “พิสูจน์ตัวเอง” ด้วยผลงานวิชาการ งานวิจัย หนังสือ ตำรา สิทธิบัตร และการมีส่วนร่วมในการพัฒนาสังคม และเมื่อทุกอย่างพร้อม… ยังต้องผ่าน “คณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ” ที่จะพิจารณาอีกหลายชั้น

เพราะฉะนั้น การจะได้เป็น “ผู้ช่วยศาสตราจารย์” หรือ “รองศาสตราจารย์” หรือ “ศาสตราจารย์” จึงไม่ใช่แค่การเลื่อนตำแหน่ง แต่มันคือการ “สอบผ่านสนามที่ยากที่สุดสนามหนึ่ง” ของชีวิตวิชาชีพ

ตัวเลขจริง จากราชกิจจานุเบกษา

เพื่อให้เห็นภาพชัด เราลองมาดู “ตัวเลขจริง” จากราชกิจจานุเบกษาในปี 2568 กัน

เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา มีการ โปรดเกล้าแต่งตั้งศาสตราจารย์ ใหม่จำนวน 29 ราย พร้อมกับแต่งตั้ง “ศาสตราจารย์พิเศษ” อีก 2 ราย รวมเป็น 31 ราย (อ้างอิง: มติชนออนไลน์)

ก่อนหน้านั้นในเดือนพฤษภาคม มีการแต่งตั้ง “รองศาสตราจารย์” 5 ราย และ “ผู้ช่วยศาสตราจารย์” อีก 13 ราย (อ้างอิง: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์)

ถ้าเรานำสถิตินี้มาเฉลี่ย เราจะพบว่า ใน 1 เดือน ประเทศไทยมีศาสตราจารย์ใหม่เพียงประมาณ 30 คน และมี “อาจารย์เลื่อนตำแหน่ง” ประมาณ 15–20 คนเท่านั้น

หากรวมตลอดปี 2568 น่าจะมีศาสตราจารย์ใหม่อยู่ในช่วง 50–60 คน ขณะที่ “ผู้ช่วยศาสตราจารย์” และ “รองศาสตราจารย์” อาจเพิ่มขึ้นอีกประมาณ 150–300 คนเท่านั้น

แล้วอาจารย์ทั้งหมดในประเทศมีเท่าไหร่ ?

ข้อมูลจากกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ระบุว่า ประเทศไทยมีอาจารย์ในมหาวิทยาลัยกว่า 60,000 คน

โดยในจำนวนนี้มี

• ศาสตราจารย์ ประมาณ 900 คน
• รองศาสตราจารย์ ประมาณ 7,500 คน
• ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ประมาณ 19,000 คน
• อาจารย์ทั่วไป อีกกว่า 30,000 คน

สัดส่วนนี้ชี้ให้เห็นว่า “โอกาสในการเติบโต” ไม่ได้กระจายเท่ากันกับจำนวนคน

และคำถามที่น่าสนใจคือ เรากำลังสร้างระบบที่ “ส่งเสริม” หรือ “ชะลอ” การเติบโตของนักวิชาการกันแน่?

ทำไมถึงได้น้อย?

เหตุผลแรกคือ เกณฑ์ประเมินที่เข้มข้น

การเลื่อนตำแหน่งแต่ละระดับ ต้องใช้เวลาหลายปีในการสะสมผลงาน ต้องตีพิมพ์ในวารสารระดับนานาชาติ ต้องมีอิทธิพลเชิงวิชาการ และต้องได้รับการรับรองจากคณะกรรมการที่เป็นผู้ทรงคุณวุฒิจริง ๆ

เหตุผลที่สองคือ ระบบ peer-review ที่ต้องอาศัยเสียงข้างมาก

โดยเฉพาะตำแหน่ง “ศาสตราจารย์” ต้องได้รับการรับรองจากกรรมการ 3–5 ท่าน และต้องผ่านเสียงสนับสนุนไม่ต่ำกว่า 80%

และเหตุผลสุดท้ายคือ หลายคนล้มเลิกกลางทาง

เพราะระบบไม่เอื้อต่ออาจารย์ที่ไม่มี “ทุนวิจัย” หรือ “เวลาว่างจากภาระสอน”

บทเรียนจากข้อมูลนี้

1. เส้นทางอาจารย์ ไม่ใช่ทางลัด ต้องใช้เวลา ใช้ใจ และใช้ความอดทนมหาศาล

2. ตำแหน่งวิชาการไม่ใช่รางวัลปลายทาง แต่คือภาระใหม่ที่ใหญ่ขึ้น ยิ่งตำแหน่งสูง ยิ่งต้องรับผิดชอบต่อความรู้และสังคมมากขึ้น

3. ระบบอุดมศึกษาของไทยยังมีโอกาสปรับปรุง ไม่ว่าจะเป็นการสนับสนุนทุนวิจัย โอกาสการพัฒนา หรือการลดภาระสอนเพื่อให้มีเวลาเขียนงานวิชาการ

แล้ว 7D Academy เกี่ยวอะไร ?

หากคุณคืออาจารย์ หรือผู้ที่อยู่ในเส้นทางนี้ คำถามคือ…

คุณวางแผนไว้หรือยังว่า จะก้าวสู่ “ผู้ช่วยศาสตราจารย์” เมื่อไหร่?
คุณมีผลงานวิจัยที่พร้อมยื่นหรือยัง?
คุณรู้หรือยังว่า ต้องเตรียมอะไรบ้างก่อนส่งเอกสาร?

7D Academy ไม่ได้สอนให้คุณเป็น “นักวิชาการสายลัด” แต่เราอยากเป็น “ผู้ช่วยวางระบบ” ให้คุณโตแบบยั่งยืน เข้าใจเกณฑ์ เข้าใจจังหวะ และเข้าใจตัวเอง

เพราะตำแหน่งวิชาการไม่ใช่แค่การไต่ขั้น แต่มันคือ “ภารกิจชีวิต” ของคนที่อยากส่งต่อปัญญาให้โลก

ปีหนึ่ง ประเทศไทยมีศาสตราจารย์ใหม่ไม่เกิน 50–60 คน

รองศาสตราจารย์ และผู้ช่วยศาสตราจารย์ใหม่รวมกันปีละประมาณ 150–300 คน

ทั้งที่มีอาจารย์กว่า 60,000 คนทั่วประเทศ

เส้นทางนี้ยาก แต่อยู่ที่ใครมี “ระบบคิด” และ “ระบบสนับสนุน” ที่ถูกต้อง

เพราะสุดท้ายแล้ว คนที่ได้ไปต่อ ไม่ใช่คนเก่งที่สุด แต่คือ “คนที่วางแผน เตรียมตัว และเดินอย่างต่อเนื่อง” มากที่สุด

คุณล่ะ พร้อมจะเป็นหนึ่งในนั้นหรือยัง?
ถ้ายังไม่แน่ใจ… มาเริ่มต้นกับเราได้ที่ 7D Academy

 Workshop 2 วัน = เขียนตำราจบเล่ม!

ถ้าคุณไม่มาเรียน… อาจต้องใช้เวลาเป็นปี แล้วยังไม่เสร็จ!

“เขียนตำราวิชาการด้วย AI แบบถูกหลัก ถูกต้อง และทันสมัย”

เรียนกับผู้เชี่ยวชาญที่สอนอาจารย์ทั่วประเทศมาแล้วนับร้อย เพราะการใช้ AI ช่วยเขียนตำรา… ไม่ใช่แค่ “พิมพ์ Prompt แล้วรอผล” แต่ต้องรู้ว่า ใช้เครื่องมือไหน – ทำอะไร – ยังไงให้ผ่านเกณฑ์จริง

หลักสูตร 2 วันเต็ม พร้อมปฏิบัติจริง

วันแรก : ใช้ AI ยังไงให้ถูกต้อง และตรงมาตรฐาน สกอ.

วันที่สอง : ตรวจ – ปรับ – พร้อมส่งพิมพ์

หลักสูตรนี้ ไม่ใช่แค่การสอนใช้ AI แต่คือการเปลี่ยนคุณให้เขียนตำราได้จริง มีตัวอย่างตำราที่ผ่านเกณฑ์มาแล้วจากผู้เรียนจริง- ทุกเครื่องมือที่ใช้ ตรวจสอบได้ว่าถูกต้องตามจริยธรรม และมาตรฐานงานวิชาการ

• ติดตามข่าวสารอื่น ๆ คลิก –> 7D Academy